Wat heb je nodig voor een studio?
MuziekBlog Apparatuur, Audiotechniek, Producer, Studio

Tips en benodigdheden voor een (home-)studio
- Wil je meer weten over mengpanelen? Klik dan hier voor mengpaneel uitleg
Droom je er ook van om je eigen geluidsstudio te hebben? Dan is het goed om te weten dat deze droom vrij eenvoudig te realiseren is. Tegenwoordig is het bouwen van een eigen studio in je eigen kamer, of huis voor de meesten onder ons betaalbaar. Je kunt immers al ontzettend veel doen met alleen maar een computer en de juiste software. Wat je precies nodig hebt om professionele muziekproducties te maken aan apparatuur, software en overige zaken, valt te lezen in dit ingezonden artikel. Veel leesplezier, doe er je voordeel mee!

DE RUIMTE
Het allereerste wat je nodig hebt om muziekstukken te produceren is natuurlijk ruimte voor je studio. Dat mag elke plek in je huis zijn omdat je die sowieso akoestisch zal moeten aanpassen en mogelijk ook isoleren. Je wilt je opnames immers niet verknoeien met de gesprekken van je huisgenoten of het lawaai van voorbij rijdend verkeer. Anderzijds helpen deze akoestische aanpassingen van de ruimte met het optimaliseren van je muziekcreaties zoals je deze voor ogen hebt. Het voorkomen van geluidstrillingen, galm en echo’s in je productie wanneer je microfoonopnames maakt, is een niet te onderschatten factor voor het behalen van goede resultaten. Maar tijdens voor het afluisteren via speakers tijdens het mixen en masteren is het van belang dat de ruimte relatief ‘droog’ is.
In een lege ruimte heb je een beter overzicht van de indeling van de nieuwe bestemming voor je kamer, zolder, kelder of plek in je woonkamer. Je kan dan ook gelijk nagaan in hoeverre geluiden van buitenaf te horen zijn. Door hier te klikken kom je er achter hoe je deze ruimte akoestisch optimaliseert door onder andere panelen te plaatsen. Het is tevens mogelijk om bijvoorbeeld via deze website een kant en klaar bouwpakket aan te schaffen die je in de ruimte voor je studio opzet.
Voor een productiestudio heb je een ruimte nodig waarvan de oppervlakte groot genoeg is om zowel een gedeelte voor het opnemen van je muziek als een gedeelte voor het mixen en eventueel masteren daarvan, te herbergen. Dit tweede gedeelte is dus je controle kamer. Indien je bijvoorbeeld aanwijzingen wilt geven aan een rapper wiens lied je opneemt, doe je dat via een geluiddicht raam of via een videoscherm aan beide zijden van een scheidingsmuur. Er zijn ook complete vocal booth’s te koop, zodat je kunt volstaan met 1 ruimte, voor zowel het opnemen als mixen en masteren.
Richt hierna je productiestudio met basis meubilair en attributen voor zowel je controlekamer als je opname studio, in. Deze kunnen bestaan uit:
- stoelen
- een lange tafel of een daartoe ontworpen studiodesk voor je controlekamer
- krukken voor je opnamestudio
- een goed werkende basis computer of laptop met voldoende geheugen
- goeie belichting en voldoende elektrische aansluitpunten
- eventueel een koffiezet apparaat en mini koelkast indien je tussen opnames door zo min mogelijk je studio wilt verlaten.
Het is hierna tijd om de apparatuur, nodig voor een studio aan te schaffen.
APPARATUUR OM MUZIEK TE PRODUCEREN: DE OPNAMESTUDIO
Wanneer je je ruimte eenmaal in een productiestudio hebt ingedeeld, is het moment aangebroken om productie apparatuur aan te schaffen. Je stelt je kennissen uit deze branche wellicht dan steeds de vraag: “wat heb je nodig voor een studio” zonder dat je veel wijzer wordt uit hun antwoord. Vooral omdat wat nodig voor een studio is waarin je muziek opneemt, verschilt van de apparatuur dat je nodig hebt om je geluidsopnames te mixen en eventueel te masteren.
In dit gedeelte bespreken we daarom eerst hetgeen je zal moeten kopen voor je opnameruimte.
In je opnamestudio zal je dus geluiden afkomstig van verschillende instrumenten opnemen. Tevens neem je in dit gedeelte vocalen op van jezelf, of andere artiesten. Om deze reden heb je voor dit gedeelte één of meerdere studio microfoons nodig.
WELKE MICROFOON HEB IK NODIG?
Een studiomicrofoon is een apparaat dat je in staat stelt om vocalen of het geluid afkomstig van muziekinstrumenten op te nemen.
Het is aan te raden gelijk een professionele studiomicrofoon aan te schaffen vanwege hun kwalitatief goede weergave van klankkleur, nuances en gevoeligheid ten opzichte van de hand en of zang microfoons. De volheid van de muziek die je opneemt is ook beter, ongeacht of het geluid afkomstig is van een zanger of een (akoestisch) instrument.
Er zijn verschillende typen studio microfoons waarvan de categorisering afhankelijk is van de richting van waaruit ze geluiden opvangen.
- Met een standaard ( condensator) microfoon neem je rap, zang en spraak op. Ook voice-over opnames zijn met deze vaak microfoons te verwezenlijken. De standaard richtingsgevoeligheid van een condensatormicrofoon is meestal “cardioïd”, of “nier”. Dit impliceert dat ze alle geluiden aan de voorkant van hun membraan opnemen.
Wanneer je ruimtelijker opnames wens te maken is een multipattern microfoon het type microfoon dat je kunt aanschaffen. Hiervan is de richtingsgevoeligheid instelbaar. Je kunt met dit type toestel dus variatie aanbrengen in de akoestiek van je opname.
Een condensatormicrofoon heeft een voeding nodig om te werken, deze fantoomvoeding krijgen ze of via je audio-interface of van batterijen. - Met een microfoon van het pencil, of kleinmembraan type, lukt het je zonder veel moeite om tonen uit je akoestiche gitaar vast te leggen terwijl je met behulp van een Ribbon type microfoon spraak en zang op een natuurlijke wijze kan vastleggen.
- Verder zijn er ook dynamische microfoons die gebruikt worden in de studio. Voor zang, rap en spraak bijvoorbeeld is de Shure SM7B een enorm succesvolle microfoon.
De microfoon nodig voor een studio die zich richt op het opnemen van muziek, hangt dus veelal af van de richting vanuit welke je de geluiden wenst op te vangen.
De meeste professionele microfoons zijn verkrijgbaar met een XLR aansluiting. Om zo’n microfoon aan te kunnen sluiten heb je een audio interface nodig met XLR input(s) en het liefst ook fantoomvoeding, wanneer je een condensatormicrofoon wilt aansluiten. Een nieuwere ontwikkeling zijn USB microfoons, deze sluit je zó, direct aan op een USB poort van je computer. Hierdoor heb je geen audio-interface nodig, maar het nadeel is wel dat wanneer je meer apparatuur wilt aansluiten, je alsnog een audio interface moet aanschaffen, waarbij je de USB microfoon waarschijnlijk niet meer gelijktijdig kunt gebruiken.
Met behulp van een statief vergroot je de bruikbaarheid van je microfoon, terwijl een pop filter pop geluiden in je opnames voorkomt.
Een studio koptelefoon helpt je onder andere om de kwaliteit van je opname alvast te beoordelen in dit stadium.
Met behulp van (een) microfoon kabel(s) sluit je ten slotte je microfoon(s) aan op de audio interface in je controle kamer. Ik geef je daarom in de volgende alinea’s antwoord op de vraag; wat heb je nodig om muziek te produceren in de controlekamer van je thuis productiestudio.
APPARATUUR OM MUZIEKSTUKKEN TE PRODUCEREN: DE CONTROLEKAMER
In je controlekamer controleer je of je opnames verlopen zoals je dat voor ogen hebt. Ook is dit de ruimte die je gebruikt om je opnames te mixen en masteren tot de “top song” uit je verbeelding. Je controlekamer is dus dé plek waar de magie plaatsvindt. Maar wat heb je nodig voor een studio die dit mogelijk maakt? Het antwoord op die vraag lees je dus hier onder.
SCHAF EEN DIGITAL AUDIO WORKSTATION (HIERNA: DAW) AAN
DAW’s zijn audio bewerkingsprogramma’s waarmee je muziekproducties opneemt om ze vervolgens te mixen en masteren. Alle denkbare audio manipulaties ( zoals het maken van muziek, podcasts, jingles en geluidseffecten ten behoeve van een hoorspel), zijn met een DAW te verwezenlijken. Om deze reden behoort een DAW tot de kern van je productiestudio.
Het is mogelijk om een DAW op je huidige Windows of Mac pc te installeren waardoor je in principe niet hoeft te investeren in een nieuwe pc of laptop. Het nadeel hiervan is echter dat je pc of laptop ook andere softwareprogramma’s bevat, die al dan niet op de achtergrond draaien en op die manier je RAM en processor onnodig belasten.
Het beste is dus om een krachtige computer aan te schaffen die je alleen gebruikt voor het produceren en opnemen van muziek. Kies daarbij voor minimaal een intel core i5 en zoveel mogelijk ram geheugen. (Minimaal 8 Gb) Ook een SSD harde schijf is aan te raden.
DAW (DIGITAL AUDIO WORKSTATION ): DE SOFTWARE
Er zijn verschillende DAW softwareprogramma’s waar je uit kunt kiezen. Wat nodig voor een studio is, hangt voornamelijk van je besturingssysteem en het type geluid of muziek dat je wenst te produceren af, Hieronder bespreek ik daarom vijf van de bekendste DAW programma’s van dit moment.
- FL(Fruity Loops ) Studio: is gebaseerd op het combineren van patronen met elkaar. Het is een DAW waarvoor je ook reeds wat kennis over het produceren van muziek dient te beschikken. Het werkt alleen op een Windows pc . Ofschoon er veel standaard VTS plugins in zijn opgenomen zijn ze van een lagere kwaliteit als die van ander DAW software die je in staat stellen om muziek te produceren.
- Steinberg Cubase: is wat minder geschikt voor beginnende producers ook al heeft het een gebruiksvriendelijke interface. Het werkt zowel op Windows als Mac Os en heeft uitgebreide VTS plugin mogelijkheden.
- Ableton Live: streef je er naar live muziek te maken of wens je zelf nummers te componeren en arrangeren, dan is Ableton live de DAW software die je nodig voor een studio hebt. Het is flexibel genoeg om aan al je muzikale ingevingen gelijk vorm te kunnen geven zodra je de opzet ervan door hebt. Dit DAW programma werkt zowel op Windows als op een Mac OS
- Reason: is overzichtelijk maar staat alleen zijn eigen VTS plugins toe. Gebruik het om creatieve muziekstukken te produceren.
- Magix Music Maker: voor beginners de meest geschikte DAW. Met behulp van ongeveer 5000 beats en zes VTS instrumenten is het gewoon het antwoord voor beginners op de vraag: “wat heb je nodig om muziek te produceren?” Je kunt ook zingen met deze DAW met de mogelijkheid dat je toonhoogte gecorrigeerd wordt. Deze DAW werkt op beide computersystemen en stelt je in staat je muziek te mixen.
CONTROLLER VOOR DE DAW
Om je productiestudio verder gestalte te geven, is het aanschaffen van een DAW Controller een geweldige investering. Door de aanwezigheid van echte knoppen en schuiven krijg je meer gevoel tijdens het produceren en mixen van jouw muziek! Door een controller voor je DAW aan te schaffen vergroot je de besturingsmogelijkheid van je DAW. Ook ontlast je je handen tijdens het opnemen en bewerken van je muziek. In principe vervang je met zo een controller voor veel functies je muis en keyboard.
Je sluit deze controller aan via de MIDI port van je MIDI interface.
NODIG VOOR EEN STUDIO: VST-PLUGINS VOOR EFFECTEN EN COMPRESSIE, LIMITING ETC.
Op elke DAW zijn er een aantal (standaard) first-party VST plug-ins geïntegreerd. Vandaar dat je gelijk na de installatie van je DAW geluiden kan maken en of aanpassen om muziekstukken te produceren. Behalve deze standaard plug-ins van de producenten van je DAW, geven ze ook aan andere bedrijven de opdracht om dergelijke plug-ins te ontwikkelen. Deze second-party VST plug-ins kun je dus zonder problemen, in de meeste DAW’s installeren. Indien een VST plug-in niet geïntegreerd is in je DAW software noch afkomstig is van een bedrijf dat het in opdracht van de producent van je DAW gemaakt heeft, is er sprake van een third-party VST plug-in. Het hangt helemaal van je eigen inzichten af voor welke plug-ins je kiest om een bepaald geluid te creëren of te gebruiken bij het mixen en masteren van je muziekstuk.
VIRTUAL STUDIO TECHNOLOGY VIRTUELE INSTRUMENTEN (VSTI)
Behalve de VST plugins is het mogelijk om je workstation uit te breiden met virtuele instrumenten. Deze instrumenten helpen je om geluid te produceren nadat je ze via de Musical Instrument Digital Interface (MIDI) daartoe een opdracht hebt gegeven. Indien je bijvoorbeeld een C noot met een bepaald ritme en hoogte van een gitaar nodig hebt voor je muziekstuk, stuur je dit signaal via de MIDI naar de desbetreffende gitaar map van je workstation om daaruit die toon te halen en te bewerken ( sample base) of naar een synthesizer waarmee je deze toon zelf in elkaar zet.
Deze vier VST plugins worden momenteel veel gebruikt:
- Native Instruments Komplete is een waanzinnig, compleet pakket vol met synthesizers en samples. Wanneer je dit pakket aanschaft heb je voldoende geluiden om de komende jaren vooruit te kunnen!
- Nexus 2: voor beginnende en gevorderde muziekontwikkelaars. Gemakkelijk om het gebruik ervan onder de knie te krijgen. Bevat veel functies;
- Sylenth 1: Beetje te ingewikkeld voor beginners. Is een sample based plug-in en heeft ook een synthesizer optie waardoor je dus zelf geluiden kan ontwikkelen;
- Serum: is een VST plug-in voor gevorderden die met een synthesizer werkt. Je eigen muziek maak je dus voor 100% hiermee, al moet je reeds genoeg ervaring daarmee bezitten.
AUDIO – INTERFACE
Om muziek te produceren heb je ook een (USB) audio interface nodig. Aan dit apparaatje sluit je de instrumenten uit je opnamestudio aan. Een audio interface heeft ingangen voor het aansluiten van de instrumenten en microfoons waarmee je muziek wenst te creëren en uitgangen voor bijvoorbeeld het aansluiten van jouw studio monitoren en hoofdtelefoons.
De hoeveelheid microfoons of instrumenten die je tegelijkertijd wilt aansluiten bepalen hoeveel inputs je op jouw interface nodig zult hebben. Een paar teveel bij aanschaf, kan je later een hoop irritatie besparen.
Overigens beschikken de meeste audio interfaces over fantoom voeding die nodig is voor condensatormicrofoons. Let daar goed op wanneer je er één aanschaft!
KOPTELEFOON, STUDIOMONITOREN EN USB MIDI KEYBOARD
Ook voor dit gedeelte van je productiestudio heb je een goeie koptelefoon nodig voor het kunnen beoordelen van het geluid dat je aan het creëren bent. Je gebruikt het samen met een set studiomonitoren.
Een studiomonitor geeft je namelijk de mogelijkheid om je muziek via een neutrale bron te beluisteren. Deze geluidsboxen worden in tal van varianten verkocht. Zo zijn er studiomonitors die een ingebouwde versterker hebben en monitors waarin dit ontbreekt.
Je studiomonitoren sluit je met kabels aan op je audio interface.
Wanneer je toetsenpartijen wilt inspelen met gebruik van MIDI, heb je ook een MIDI keyboard nodig om bepaalde handelingen te kunnen verrichten. Met dit keyboard verander je je muziekstukken in MIDI data die je daarna verder kan bewerken met je DAW- en ander software.
VEEL PLEZIER MET JOUW EIGEN GELUIDSSTUDIO!
In dit artikel gaf ik je antwoord op de vraag : wat heb je nodig voor een studio oftewel wat heb je nodig om muziek te produceren. Het is tot slot belangrijk te weten dat je je thuisstudio zo uitgebreid en groot maken kan, als je zelf wilt. Misschien heb je namelijk niet echt de behoefte een aparte opnamestudio of is het investeren in een aparte DAW computer net even te veel van het goede. Je zal dan misschien geen uitgebreide mogelijkheden hebben maar wel in staat zijn om je creatieve muzikale ideeën uit te werken. Ik wens je in ieder geval alvast veel leuke muziekproducties toe!